|
Cenotaf Symboliczny grób lub dodatkowe, w stosunku do właściwego grobu, miejsce kultu pośmiertnego. Cenotafami są południowy grób w okręgu piramidy schodkowej Dżesera i prawdopodobnie także piramidy pomocnicze z czasów IV-VI dynasti. W okresie Środniego Państwa w Abydos powstawały kaplice-cenotafy ludzi prywatnych oraz królewskie świątyni-cenotafy z czasów Średniego i Nowego Państwa. Cenotafy znajdująsię także Gebel el-Silsila i Qasr Ibrim. |
|
Ityfaliczny Z penisem w stanie reakcji [z greki]. W takiej postaci przedstawiano bogów m.in. Mina, Amona [szczególnie w Luksorze] i zmartwychwstałego Ozyrysa. |
|
Ludy Morza Najeźdźcy Egiptu u schyłku panowania XIX i na początku XX dynastii; ich najazdy miały prawdopodobnie związek z falą zniszczeń widoczną w tym czasie na Bliskim Wschodzie i tym co się działo dalej od Egiptu, czyli z upadkiem kultury mykeńskiej w Grecji i państwa hetyckiego w Anatolii. Identyfikacja Ludów Morza i ich pochodzenie są wciąż dyskutowane. |
|
Sala Hypostylowa 
Sala kolumnowa; Termin utworzony od greckiego "pod kolumnami". Sala hypostylowa o wyraźnie ukształtowanym znaczeniu symbolicznym stanowi zewnętrzną i największą część świątyni, często dodawaną już po zbudowaniu reszty. W wielu świątyniach były dwie sale hypostylowe. |
|
Nekropola Greckie słowo oznaczające cmentarz. Termin "nekropola" zazwyczaj stosuje się dla dużych i ważnych terenów pochówków, używanych przez długi czas ; "cmentarz" lub "cmentarzysko" to termin oznaczający stanowiska mniejsze i mniej jednolite w swoim charakterze. |
|
Nom Jedynostka podziału administracyjnego Egiptu; nazwa od greckiego słowa "nomos" którego staroegipskim odpowiednikiem było "sepat". Podział na nomy powstał w okresie wszesnodynastycznym ; szczegóły podziału ulegały zmianom aż do okresu ptolemejskiego. W okresach skrajni scentralizowanej administracji (u schyłku Średniego Państwa) realne znaczenie nomów było niewielkie |
|
Mastaba Arabski słowo o znaczeniu „ława", używane dla oznaczenia wolnostojących grobów z okresu wczesnodynastycznego lub Starego Państwa (bywają mastaby póżniejsze). Naziemna część mastaby jest bydowlą na planie prostkąta z pionowymi lub lekko nachylonymi ścianami. |
|
Obelisk 
Monolityczny blok kamienny, na ogół z różowego granitu z piramidionem
na wierzchołku. Obelisk był symbolem solarnym (prawdopodobnie o
znaczeniu podobnym co piramidy) związanym z kamieniem w Heliopolis
zwanym benben. Ustawiono je parami przed wejściem do niektórych
grobów i przed świątyniami; we wschodniej części Karnaku przedmiotem
kultu był pojedyńczy obelisk.
|
|
Pylon Monumentalna brama prowadząca przez mur świątyni. Pylon składał się z dwóch wież, między którymi otwór zmieniano na ogół w bramę wejściową. Wszystkie ściany były nachylone; narożniki są zakończone listwą o półokrągłym przekroju a szczyt torusem i gzymsem żłobkowanym. Pylony są największymi, a z punktu religijnego najmniej znaczącymi elementami świątyni; na ogół wznoszono je na końcu. Niektóre świątynie mają kilka pylonów (Karnak). |
|
Stela Płyta kamienna, Rzadko drewniana zawierająca tekst, zdobiona relifami lub malowidłami. Stele kommemoratywne (wotywne) ustawiono w świątyniach; stele grobowe pełniły istotną rolę w dekoracji grobu. |