Staroegipskie Abduż (koptyjskie Ebot lub Abot) było najważniejszš nekropolš kraju w poczštkach okresu wczesnodynastycznego, ze œladami osadnictwa sięgajšcymi okresu predynastycznego Negada I. Politycznie znaczenie Abydos i zwišzki tego miasta ze stolicš nomu Czeni (prawdopodobnie współczesne Gira) nie sš jasne. Nekropolia ta była ważnym centrum religijnym za panowania pierwszych dynastii. Za czasów Œredniego Państwa Abydos najbardziej popularnym miejscem kultu Ozyrysa. "misteria ozyriańskie", w czasie których przedstawiano œmierć i zmartwychwstanie boga, przycišgały wielu pielgrzymów z całego kraju. Wielu ludzi chciało brać udział w tych ceremoniach w życiu poœmiertnym, jako znak uczestnictwa w zmartwychwstaniu Ozyrysa. Budowali dla siebie małe ceglane cenotafy i ustawiali stele na przestrzeni pomiędzy œwištyniš Ozyrysa a nekropoliš. Cenotafy za Œredniego Państwa zaczeli wznosić także królowie. Sama nekropolia cišgnęła się około 1,5 km na południowy zachód od Kom el-Sultan aż po œwištynie Setiego I i była największym lokalnym cmentarzyskiem. Nekropolia sięga poza poczštki I dynastii i być może Abydos było miejscem pochówku także ostatnich władców okresu predynastycznego.

Staro egipskie Sawit, było stolicš XIII nomu Górnego Egiptu. Chociaż miasto i jego œwištynie sš często opisywane w tekstach egipskich, do dziœ odkryte i przebadane pozostałoœci sš niemal wyłšcznie zwišzane z nekropoliš leżšcš na zachód od dzisiejszego miasta. Odkryto groby pochodzšce z czasów IX/XII dynastii (odkryto także groby z okresu Remessydów). W Pierwszym Okresie Przejœciowym "wielcy panowie nomu lykopolitańskiego" Cheti I, Itefibi i Cheti II, byli sprzymierzeńcami królów heraklepolitańskich, a nom stanowił południowy skraj ich władzy.

Obszar starożytnego osadnictwa o znacznych rozmiarach. Fajum-oaza- położone jest nad brzegiem jeziora której wody dostarcza Bahr Jusuf (po arabsku "Rzeka Józefa) odnoga Nilu odchodzšca od głównego koryta. Jezioro to stopniowo zmniejsza się od czasu neolitu. Fajum (staroegipskie Sze-resi "Południowe jezioro") jest dużš urodzajnš depresjš majšcš około 65 km wzdłuż osi wschód-zachód, z jeziorem w częœci północno-zachodniej. Dzisiaj jezioro zajmuje zaledwie jednš pištš powierzchni Fajum i leży 44 metrowej depresji. W przeszłoœci było znacznie większe, pełne dzikiej przyrody z obfitš roœlinnoœciš na brzegach. W okolicy powszechnie musiały występować krokodyle, z czego wynikała rola tych zwierzšt jako głównego bóstwa (Sobek, grecki Suchos).

Wokół jeziora koncentrowało się osadnictwo już u schyłku paleolitu, ok. 7000 lat p.n.e. W dziejach Egiptu dwie epoki miały wielkie znaczenie dla tych terenów:

Staroegipskie Cheny (lub Chenu), co znaczy "miejsce wiosłowania". Znajdujš się tutaj kamieniołomy które były eksploatowane od czasów XVIII dynastii, do okresu grecko-rzymskiego. Na zachodnim brzegu znajduje się Wielki Speos (kaplica skalna) Horemhaba, była ona poœwięcona siedmiu bogom, których przedstawiano jako siedzšce postacie w niszy głębi sanktuarium, razem z lokalnym bogiem Sobkiem i królem Horemhabem pomiędzy nimi. Znajdujš się tu liczne skalne "œwištynie" służšce jako cenotafy. Po obu stronach rzeki na skałach znajdujš się liczne stele i graffiti.

Istniały dwa, a nie jedno starożytne Jerycho. Pierwsze z nich, zwane dziœ Tell es-Sultan, to Jerycho z czasów Starego Testamentu.Poczštki miasta sięgajš dziesištego tysišclecia p.n.e., ze œladami stałego osadnictwa już od VIII tysišclecia p.n.e. U podnóża tellu bije obfite Ÿródło Elizeusza na pamištkę wydarzenia, kiedy to około 1250r. p.n.e. przybyli Izraelici, aby zdobyć Jerycho, miasto to istniało już od ponad 6000 lat Jerycho czasów Nowego Testamentu to odrębne stanowisko, położone na południe od Tell es-Sultan, w miejscu gdzie Wadi Qilt otwiera się na Dolinę Jordanu. Pierwotnie istniała tu twierdza zbudowana za panowania dynastii hasmonejskiej w celu ochrony drogi, która wzdłuż Wadi Qilt prowadziła do Jerozolimy. Miejsce to zostało na wielkš skalę rozbudowane przez Heroda Wielkiego.

Nazwa Karnak, pochodzšcej od nazwy pobliskiej wioski(el-Karnak) używa się w odniesieniu do rozległego zespołu zrujnowanych œwištyń, kaplic i innych budowli, zajmujšcego przestrzeń około 1,5 na przynajmniej 0,8 km. Tutaj znajdowało się staroegipskie Ipest-isut, czyli "miejsce najbardziej wybrane" kultu tebańskiej triady z bogiem Amonem na czele. Niesamowite wrażenie sprawiajš tutaj pozorny chaos murów, obelisków , kolumn, posšgów, stel i dekorowanych bloków. Na poczštku czasów Œredniego Państwa do znaczenia doszli tebańscy królowie, a w zwišzku z tym bóg Amon, w trakcie rzšdów XVIII dynastii, gdy Teby stały się stolicš Egiptu, œwištynię w Karnaku budowano, oraz restaurowano przez ponad 2000 lat. Œwištynia Amona stanowiła najważniejszy kompleks œwištyń w całym Egipcie, pod względem religijnym i ekonomicznym. Karnak przeważnie dzieli się na trzy okręgi, a ich granice wyznaczajš resztki ceglanych murów otaczajšce œwištynne okręgi. Najważniejszy a zarazem największy, jest okręg centralny, właœciwa œwištynia Amona. Okręg północny należy do Montu, pierwotnie lokalnego boga okolic Teb; na południe od okręgu Amona połšczony z nim alejš sfinksów o baranich głowach, leży okręg Mut. Karnak ze œwištyniš w Luksorze były połšczone alejš sfinksów, natomiast œwištynia Amona i Montu łšczyły się z Nilem kanałami.
Okręg Amona Okręg ten o planie trapezoidalnym zawiera œwištynię Amona zbudowanš według dwóch osi [wschód-zachód i północ-południe], kilka mniejszych œwištyń, kaplic oraz œwięte jezioro. Na wschód od tego okręgu znajdowała się ogromnych rozmiarów œwištynia Amenhotepa IV [Echnatona] oraz dwie mniejsze ptolemejskie budowle. Na tak zwanym centralnym dziedzińcu za Pylonem VI, we wschodniej częœci wielkiej œwištyni, odkryto fragmenty kilku najwczeœniejszych budowli w Karnakau, datowanych na panowanie Senusereta I.
Okręg Montu To północny okręg o zarysie kwadratu, jest najmniejszy z trzech œwiętych okręgów w Karnakau. Zawiera œwištynię Montu oraz kilka mniejszych budowli m.in. œwištynie Harpre i Maat, oraz œwięte jezioro. Na wschód od kryto wczesnš œwištynię Montu zbudowanš przez Totmesa I. Przed œwištynia znajduje się nabrzeże i aleja sfinksów o ludzkich głowach, która dochodzi do œwištyni od północy. Propylon, znany jako Bab el-Abd, zbudowali Ptolemeusze III Euergetes I i IV Filopator, a samš œwištynię - Amenhotep III, choć póŸniejsi władcy, szczególnie Taharka, dokonali pewnych modyfikacji oryginalnego planu.
Okręg Mut Południowy okręg zawiera œwištynię Mut otoczonš jeziorem o zarysie półkola oraz budowle pomocnicze, w szczególnoœci pochodzšcš z czasów XVIII dynastii œwištynię Chonsu-pa-chereda i œwištynię Ramzesa III .Œwištynię Mut wzniósł Amenhotep III, lecz także tutaj propylon w murze otaczajšcym okręg jest ptolemejski (Ptolemeusze II Filadelfos i III Euergetes I). Wyglšd œwištyni zmienili póŸniejsi władcy, m.in. Taharka i Nektanebo I.

Kom el - Ahmar ("Czerwone Wzgórze"), starożytne Nechen, leży na zachodnim brzegu Nilu niedaleko od miejscowoœci el-Muissat. Głównym bogiem miasta był sokół z dwoma piórami na głowie. Nechen było stolicš we wczesnym okresie III nowiu Egiptu Górnego. Nechen należało pod administrację wicekróla Kusz. Pozostałoœci predynastycznego osadnictwa i cmentarzyska cišgnš się na przestrzeni około 3 kilometrów wzdłuż krawędzi pustyni na południe i południowy zachód od el-Muissat. Na głębokoœci około 500 metrów w głšb wadi znajduje się wzniesiona z cegły budowa ("Warownia") pochodzšca zapewne z okresu wczesnodynastycznego. We wschodniej częœci cmentarzyska znaleziono słynny "Dekorowany grób 100" (obecnie zaginš). Grobowiec ten wybudowany z cegły posiadał na zachodniej œcianie interesujšce malowidła przedstawiajšce łodzie, zwierzęta i ludzi. Ów grobowiec należał do jednego z lokalnych władców u schyłku okresu predynastycznego. Dzięki niemu widać narastajšce zróżnicowanie egipskiego społeczeństwa.

Pewne Ÿródła dowodzš, że na poczštku XVIII dynastii, lub wczeœniej , na miejscu œwištyni w Luksorze stało jakieœ sanktuarium. Dzisiejsza œwištynia została zbudowana przede wszystkim przez dwóch królów: Amenhotepa III [częœć wewnętrzna] i Ramzesa II [częœć zewnętrzna]. Inni władcy wnieœli wkład do dekoracji reliefowej, dodali swoje inskrypcje, wprowadzili pewne zmiany do samej budowli [głównie Tutanchamon, Horemhab i Aleksander Wielki]. Wczeœniejsze sanktuarium tebańskiej triady włšczono do dziedzińca Ramzesa II. Całkowita długoœć œwištyni, od pylonu do tylnej œciany wynosi prawie 260 metrów. Œwištynia była poœwięcona Amonowi który w Luksorze przybrał postać ityfallicznego Mina. Była œciœle zwišzana z wielkš œwištyniš Amona w Karnaku. U schyłku panowania rzymskiego cesarza Dioklecjana, już po 300 r. n.e., pierwszy z przedsionków wewnętrznej częœci œwištyni zamieniono na kaplicę cesarskiego kultu służšcš lokalnemu garnizonowi i miastu. Sanktuarium zdobione było wspaniałymi malowidłami , a na dziedzińcu Ramzesa II w epoce Ajjubidów [XIII w.] zbudowano mały meczet Abu el-Haggag. Aleja sfinksów z ludzkimi głowami zbudowana przez Nektanebo I łšczyła Karnak który jest oddalony o 3 km od Luksoru. Na dziedzińcu między murem a pylonem stało kilka póŸniejszych budowli, m.in. kolumnada Szabaki, która została póŸniej rozebrana, kaplica Hathor, zbudowana przez Taharkę, kaplica Serapisa, zbudowana przez Hadriana. Z przodu œwištyni znajduje się pylon Ramzesa II, który jest pokryty od zewnštrz reliefami i tekstami opisujšcymi przebieg słynnej bitwy stoczonej z Hetytami pod Kadesz w Syrii w 1285 r. p.n.e. Przed pylonem pierwotnie stały dwa obeliski z czerwonego granitu; dziœ pozostał tylko jeden o wysokoœci około 25m., drugi został wywieziony do Paryża. Po obu stronach wejœcia znajdowało się kilka posšgów Ramzesa II, z których dwa przedstawiały króla w pozycji siedzšcej. Centralne przejœcie przez pylon zostało częœciowo ozdobione przez Szabakę. Za pylonem znajduje się dziedziniec Ramzesa II majšcy 74 kolumny papirusowe które przedstawiały króla w towarzystwie różnych bogów. Kolumny otaczajš dziedziniec w podwójnych rzędach. Ich cišgłoœć przerwana jest sanktuarium składajšce się z trzech kaplic; Amona [w œrodku], Mut [po lewej] i Chonsu [po prawej], zbudowane zostały przez Hatszepsut i Totmesa III, o dekoracji częœciowo zmienionej przez Ramzesa II. W przerwie w kolumnadzie, po południowej stronie dziedzińca, znajdujš się dwa, ogromnych rozmiarów, posšgi króla. Wejœcie do procesyjnej kolumnady Amenhotepa III [po siedem kolumn z każdej strony] ma po stronie północnej dwa siedzšce kolosy Ramzesa II z królowš Nefertari przy jego prawej nodze, a po stronie południowej dwa siedzšce posšgi przedstawiajšce Amona i Mut. Œciany za kolumnami ozdobione sš reliefami przedstawiajšcymi œwięto Opet: na zachodniej œcianie przedstawiono procesję barek z Karnaku do Luksoru, na wschodniej ich drogę powrotnš. Dziedziniec perystylowy Amenhotepa III jest połšczony z salš hypostylowš, która stanowi pierwsze pomieszczenie wewnętrznej częœci œwištyni. Sala ta prowadzi do następnych przedsionków z pomieszczeniami pomocniczymi. Na wschód od drugiego przedsionka znajduje się tak zwana "komnata narodzin" dekorowana reliefami przedstawiajšcymi symboliczne "boskie narodziny" Amenhotepa III . W trzecim przedsionku Aleksander Wielki zbudował salę na barkę. Ostatnim pomieszczeniem na centralnej osi œwištyni jest sanktuarium Amenhotepa III.

Dwie najpóŸniejsze kultury Egiptu predynastycznego zwykle nazywa się Nagada I i II, a nazwa pochodzi od cmentarzysk badanych w 1895 roku. Nagada jest największš współczesnš osadš na tym terenie. Około 3 km na północny zachód od wsi Nagada, na skraju pustyni w 1897 r. odkryto wczesnodynastyczny grób typu mastaby. Była to duża (54 na 27m.) ceglana budowla majšca ze wszystkich stron "fasadę pałacowš". Znaleziono tam tabliczki z koœci słoniowej, fragmenty naczyń i gliniane pieczęcie z imionami króla Aha i Neithotep, prawdopodobnie jego żony. Grób zbudowano dla lokalnego namiestnika z poczštków I dynastii.

Miasto Geptu było stolicš V nomu Górnego Egiptu. Z tego miejsca karawany opuszczały Dolinę Nilu podšżajšc w stronę Morza Czerwonego. Stšd też wyruszały ekspedycje do kopalń na Pustyni Wschodniej.Geptu było ważnym oœrodkiem religijnym tego regionu, a jego bóg Min był uznawany również za boga Pustyni Wschodniej. W póŸniejszym okresie grecko-rzymskim najważniejszymi bóstwami zwišzanymi z Qift stali się Izyda i Horus. Zabytki które zostały odnalezione w Qift pochodzš ze wszystkich okresów egipskich dziejów. Zachowała się niedekorowana północna œwištynia Mina i Izydy która była dziełem urzędnika o imieniu Sennuu, ów działał na zlecenie Ptolemeusza II Filadelfa. W wyglšd tej œwištyni wnieœli też Ptolemeusz IV Filopator, Kaligula i Neron. W miejscu gdzie stoi œwištynia œrodkowa znaleziono bloki Senusereta I i bramę Totmesa III z uzupełnieniami Osorkona II, a także kilka stel z czasów VI i VII dynastii zawierajšcych kopie dekretów królewskich dotyczšcych œwištyni i jej personelu. Na miejscu œwištyni południowej odkryto bramy Nektanebo II, Kaliguli i Klaudiusza jak również Kleopatry VII Filopator i Ptolemeusza XV Cezariona. Na północny wschód od Qift w el-QalaKlaudiusz wzniósł małš œwištynię poœwięsonš Minowi, Izydzie i Horusowi.